Bạch trà

Lịch sử của bạch trà

​​​​​​​Từ những ngọn núi quanh năm đầy sương trắng của vùng Phúc Kiến - Trung Quốc, nơi gần như "độc quyền" ban tặng cho nhân loại một Bạch trà, lọai trà được xem là “chúa tể” của các loại trà. Người Trung Hoa sử dụng nó như là đặc quyền của hoàng đế và giới quí tộc từ hơn ngàn năm, và gần đây phần còn lại của thế giới mới biết nhiều về bí mật của loại trà này.

Bạch trà đã thành sản phẩm sùng kính trong đời nhà Tống Trung Quốc (960-1279). Lá và nụ bạch trà được nghiền thành bột màu bạc, sau đó hòa trong bát sử dụng ở trong các lễ hội Trà nhà Tống. Bạch trà cũng là nguồn cảm hứng cho những buổi lễ trà nổi tiếng ở Nhật Bản.

Vua Huệ Tông (1101-1125) nhà Tống rất sủng ái với bạch trà, do bị ám ảnh bởi việc tìm ra các loại trà hoàn hảo mà ông đã dành phần lớn thời gian của mình để tìm kiếm. Trải qua nhiều thế kỷ, bột bạch trà và lễ hội trà thời nhà Tống đã bị lãng quên nhường chỗ cho lá bạch trà. Khí hậu, độ cao, thổ nhưỡng cho trồng trà và kỹ thuật hái trà phải rất chuẩn thì mới có thể thưởng thức được một tách bạch trà ngon.

Bạch trà là loại chè chế biến từ các búp chè màu bạc và lá được chọn kỹ lưỡng, sau đó được hấp chín và sấy khô. Nhờ chế biến đặc biệt, bạch trà còn chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn so với người anh em của nó là trà đen và trà xanh và trở thành loại trà có lợi cho sức khỏe nhất.

Quí hiếm, nổi bật với vẻ bên ngoài và hương vị dễ chịu, bạch trà có tên gọi từ lớp lông tơ màu bạc trắng mịn phủ lên chồi chưa mở của cây chè. Trà bạc kim  là loại trà chất lượng cao nhất chỉ bao gồm những chồi này và trông rất bắt mắt. Trà pha có hương vị nhẹ, tinh tế, hơi ngọt đi vào các giác quan mà không cần tác động mạnh vào lưỡi.

Bạch trà có ít caffeine hơn so với trà đen hoặc trà xanh, ít hơn nhiều so với cà phê và nó trở thành sự lựa chọn tuyệt vời cho những người không muốn chất kích thích này.

Bạch trà thu hoạch tốt nhất vào đầu mùa xuân. Chồi màu bạc sẽ được hái bằng móng tay của những cô gái một cách cẩn thận và kỹ lưỡng sao cho da ở trên ngón tay không bao giờ được chạm vào lá. Trong những ngày mưa hoặc khi sương giá trên đất, không được phép hái chè, do vậy thời gian thu hoạch trong năm rất ngắn, chính điều này làm cho nó trở nên quý hiếm.

Bạch trà đã đi một chặng đường dài trong lịch sử. Tuy nhiên, phần lớn những người bên ngoài Trung Quốc và Phương Đông không biết nó cho đến thời gian gần đây. Ngày nay, con người quan tâm tìm hiểu về loại trà ngon và có nhiều lợi ích sức khỏe, bạch trà đã lại được khám phá và yêu thích trên toàn thế giới.

Bạch trà là một loại thuốc bổ tuyệt vời và một trong những quà tặng tuyệt vời của thiên nhiên. Khả năng lớn nhất của bạch trà là ngăn ngừa bệnh tật và rối loạn. Trà bảo vệ chống lại ung thư, bệnh tim mạch và đột quỵ, nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong thế giới công nghiệp. Giúp giảm bớt các triệu chứng của bệnh tật và thúc đẩy quá trình phục hồi. Tăng cường các hệ tuần hoàn và hệ miễn dịch cũng như xương, răng, và tạo ra một làn da khỏe mạnh.

Công dụng

Trà đã được sử dụng như một loại thuốc trong nhiều thế kỷ. Ngày nay, khoa học hiện đại đã khám phá ra những gì người Trung Quốc và trên toàn thế giới biết từ lâu đó là: trà tốt cho sức khỏe. Trong khi trà xanh và trà đen qua nhiều công đoạn chế biến vẫn còn rất tốt, thì bạch  trà - loại trà ít chế biến nhất và còn chứa nhiều nhất chất chống oxy hóa nhất sẽ mang lại nhiều công dụng cho sức khỏe.

Cung cấp chất chống oxy hóa

Chất chống oxy hóa là những chất bảo vệ cơ thể do gốc tự do gây ra. Các gốc tự do là những “chất bẩn” đi khắp nơi tàn phá cơ thể, làm tổn hại ADN và đẩy nhanh quá trình lão hóa. Chất chống oxy hóa có tác dụng thu gom và trung hòa chúng. Bạch  trà đưa vào cơ thể những chất bảo vệ tuyệt vời này.

Phòng ngừa ung thư

Trà có khả năng chống lại các tế bào gây ung thư và chống lại nhiều loại ung thư khác nhau, như ung thư đại tràng, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư dạ dày. Hợp chất flavonoids, một chất chống oxy hóa, ức chế sự tăng trưởng của các tế bào ung thư và ngăn chặn sự phát triển mới. Trong một số trường hợp, bạch  trà đã được sử dụng như loại thuốc không có tác dụng phụ.

Hạ huyết áp

Các nghiên cứu chỉ ra rằng bạch trà có thể làm loãng máu và cải thiện chức năng động mạch. Bạch  trà giúp hạ huyết áp cao và duy trì một sức khỏe tốt bằng cách cải thiện mạch máu khỏe mạnh, là vệ sĩ chống lại đột quỵ.

Bảo vệ tim mạch

Bằng cách làm loãng máu, giảm huyết áp, giảm cholesterol, bạch  trà có tác dụng bảo vệ tim và toàn bộ hệ tuần hoàn. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng những người uống 2 tách trà mỗi ngày thì khoảng 50% ít có khả năng chết do đột quị tim mạch, thực sự là loại thuốc bổ tim đặc biệt.

Giảm cholesterol

Hợp chất catechin, nhóm khác của chất chống oxy hóa, giúp giảm cholesterol có rất nhiều trong trà. Cholesterol là một loại chất béo đặc biệt và rất cần thiết cho sức khỏe. Tuy nhiên có cholesterol tốt và cholesterol xấu. Bạch  trà làm tăng loại tốt trong khi làm giảm loại xấu. Điều này giúp ngăn ngừa xơ cứng động mạch và tắc mạch máu.

Tốt cho xương cốt

Các nghiên cứu phát hiện ra rằng những người thường xuyên uống trà có mật độ xương cao hơn, chắc và khỏe hơn những người không uống. Bạch  trà có tác dụng tốt cho người bị viêm khớp, loãng xương.

Kháng khuẩn & chống virus

Là một sát thủ tự nhiên của vi khuẩn và virus, trà chứa rất nhiều các chất chống oxy hóa giống như trong hệ thống miễn dịch, giúp bảo vệ chống lại những kẻ xâm nhập và các mầm bệnh, giúp bảo vệ chống lại cảm cúm, cảm lạnh thông thường.

Làm chắc răng và nướu

Trà có chứa một lượng nhỏ của chất florua và chất dinh dưỡng khác giữ răng khỏe mạnh,  giết chết những vi khuẩn gây ra mảng bám, sâu răng và khử hơi thở hôi.

Làm đẹp cho da

Tiếp xúc với ánh nắng quá lâu, căng thẳng, một chế độ ăn uống không hợp lý có thể làm hỏng da và làm cho da bị lão hóa trước tuổi. Bằng cách loại bỏ các gốc tự do, trà giúp bảo vệ da và làm chậm quá trình lão hóa. Uống trà tạo một làn da khỏe mạnh và rạng rỡ.

Các lợi ích sức khỏe khác

Ngoài các lợi ích kể trên, bạch trà còn mang lại có nhiều lợi ích sức khỏe khác, có thể làm giảm lượng đường trong máu, giúp ngăn ngừa và giảm bớt các triệu chứng của bệnh tiểu đường, nó làm giảm căng thẳng và tăng sinh lực.

Các lọai bạch trà

Phân loại trà phụ thuộc nhiều vào nguồn nguyên liệu ban đầu, có 4 loại đã được nhiều người biết đến, đó là Trà Bạc kim (Silver Needle), Bạch trà Mẫu đơn (White Peony), Bạch trà Mi Vạn thọ (Long Life Eyebrow) và Bạch trà Mi Triều cống (Tribute Eyebrow).

Trà bạc kim (Silver Needle) (Baihao Yinzhen)

Là loại tốt nhất, chỉ có búp trắng bạc trông bắt mắt và vị ngon, có thể thu hoạch riêng chồi hoặc chồi với 1 lá. Đây là loại nổi tiếng nhất được trồng ở một số huyện của tỉnh Phúc Kiến, chỉ tập trung thu hoạch một vài ngày vào đầu mùa xuân, với hương thơm tinh tế như hoa kim ngân và vị nhẹ nhàng hơi ngọt tạo ra sự mềm mại và thoáng mát trong vòm họng. Khoảng 4500 nụ mới cho 0.45 kg loại trà quý hiếm này. 

Bạch trà Mẫu đơn (White Peony) (Bai Mudan)

Tiếp theo, đứng hạng thứ hai về chất lượng là bạch trà mẫu đơn (thu hoạch 1 chồi 1 lá hoặc 1 chồi 2 lá). Bạch trà mẫu đơn tốt khi cả chồi và lá được phủ bên ngoài các lông tơ màu trắng bạc. Nó có hương vị mạnh hơn và màu sắc đậm hơn so với bạch trà kim bạc.

Bạch trà Mi vạn thọ (Long Life Eyebrow) (Shou Mei)

Đứng hàng thứ ba, bạch trà mi vạn thọ được làm từ chồi và lá còn sót lại sau khi thu hoạch bạch trà kim bạc và bạch trà mẫu đơn.

Bạch trà Mi triều cống (Tribute Eyebrow) (Gongmei)

Loại thấp hơn nữa là bạch trà mi triều cống được làm từ giống trà đặc biệt và chế biến hơi khác, có thể sử dụng 1 chồi 3 lá.

Các loại bạch trà khác

Có rất nhiều loại bạc h trà, một số được đặt tên theo xuất xứ, loại khác được bổ sung thêm một số thành phần đặc biệt vào các lá và chồi. Trái cây là thành phần bổ sung phổ biến nhất và thêm vị ngọt vào hương vị. Mỗi loại trà đều có một vài đặc tính nào đó, hãy thử nghiệm và tìm thấy loại bạch  trà yêu thích của riêng bạn.

Thu hoạch và sản xuất bạch trà

“Ba trắng” là yêu cầu đầu tiên cho nguyên liệu tươi dùng sản xuất bạch  trà, đó là chồi, lá đầu tiên và lá thứ hai đều phải được bao phủ bởi các sợi lông nhỏ, mịn màu trắng. Chế biến bạch trà rất ít công đoạn nhưng lại tốn nhiều nhân lực. Quyết định đến màu sắc, hương vị của bạch  trà chính là quá trình làm héo, khô ở nhiệt độ không cao. Phương pháp truyền thống tới nay đã được kết hợp với phương pháp hiện đại để cho ra những loại bạch  trà có chất lượng ổn định.

Việc thu hoạch và sản xuất bạch trà khác với trà xanh và các loại trà khác. Chất lượng của trà phụ thuộc nhiều vào giống, mùa thu hoạch và phương thức chế biến. Giống thường được sử dụng là giống trà bụi có tên là Narcissushay Chaicha. Các chồi của giống trà này có rất nhiều lông tơ nhỏ, mịn và trắng. Thu hoạch chồi thường phải lưu ý về mùa vụ và thời tiết. Chất lượng và số lượng búp thu hoạch vào mùa xuân là tốt nhất, kế đến là mùa thu và sau cùng là mùa hạ. Tránh thu hoạch vào những ngày trời mưa hoặc có sương vào buổi sáng. Chỉ có các chồi và lá non được sử dụng cho bạch trà. Đôi khi phải che cây để giảm ánh bớt sáng vài tuần trước khi thu hoạch nhằm giảm các chất diệp lục trong lá trà. Không chọn các chồi màu tím, chồi mới mở, chồi bị hư hại bởi gió, con người hoặc côn trùng. Cũng không chọn những chồi quá dài hoặc quá mỏng. 

Cách chế biến bạch  trà cũng rất đặc biệt. Khác với trà xanh hay trà Ô long là phải có công đoạn vò để kích thích quá trình oxy hóa thì ở bạch trà, lá được làm héo từ từ hoặc cho vào ủ nhẹ (lên men) để hạn chế quá trình oxy hóa xảy ra. Trước đây công đoạn này phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện tự nhiên do chỉ làm héo nhờ gió. Tới nay ta có thể tạo những nhà làm héo với điều kiện thoáng khí và nhiệt độ ổn định. Tuy nhiên, một số chuyên gia trong lĩnh vực này cho rằng, việc cân bằng năng lượng mặt trời và trong nhà héo sẽ là nhân tố quyết định đến chất lượng của bạch trà. Tùy thuộc vào nhiệt độ và độ ẩm của môi trường sẽ có kỹ thuật chế biến cho phù hợp. Bạch  trà nếu làm héo, khô trong điều kiện quá nóng sẽ trở thành màu đỏ, còn ở điều kiện quá lạnh sẽ trở thành màu đen. Nhiệt độ làm héo khoảng 40-50 độ C và kéo dài khoảng 4 ngày cho tới khi độ ẩm đạt được là 10%. Trong trường hợp sau 4 ngày độ ẩm vẫn chưa đạt được theo yêu cầu sẽ nhờ đến sự hỗ trợ của máy sấy ở điều kiện nhiệt độ như trên.