Ngọc bình phong tán - bài trà thuốc cổ phòng ngừa, hỗ trợ và hạn chế sự lây nhiễm của bệnh

Ngọc bình phong tán là tên của một bài trà thuốc cổ, được ghi lại trong y thư nổi tiếng Ðan khê tâm pháp của Chu Đan Khê, một trong tứ đại gia trứ danh đời Kim Nguyên (Trung Quốc), có công dụng ích khí, cố biểu và chỉ hãn, thường được dùng để chữa các chứng bệnh do biểu hư, cảm mạo ở những người thể chất hư nhược. “Bình phong” có nghĩa là tấm chắn, “Ngọc bình phong” là tấm chắn được chế bằng ngọc có công dụng che chắn bảo vệ cơ thể nhằm phòng chống ngoại tà (các nhân tố gây bệnh từ bên ngoài) xâm nhập vào cơ thể.

Hiện nay, khi các bệnh lý trực tiếp hoặc có liên quan đến đường hô hấp, đặc biệt là dịch bệnh covid 19 do virus Corona đã và đang diễn biến rất phức tạp thì việc sử dụng các vị thuốc và bài thuốc của y học cổ truyền như Ngọc bình phong tán cũng là một trong những loại trà dược cần được lưu tâm và khuyến khích sử dụng.

Công thức loại dược trà này hết sức đơn giản, chỉ gồm có 3 vị: hoàng kỳ sao 18-36g, bạch truật sao 12g và phòng phong 6-12g.

Cách dùng: 3 vị sấy khô, tán vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 15-20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Cũng có thể dùng bài thuốc này dưới dạng sắc uống, mỗi ngày sắc 1 thang, uống chia đều 3 lần.

Hoàng kỳ có vị ngọt, tính ấm; công dụng bổ khí cố biểu, là một trong những dược liệu có tác dụng dược lý rất phong phú như tăng cường công năng miễn dịch của cơ thể, cải thiện quá trình chuyển hóa tế bào, điều tiết đường huyết, cường tim, nâng cao năng lực hoạt động của hệ thống tạo huyết, bảo hộ tế bào gan và thận, chống lão hóa, chống mệt mỏi, chống phóng xạ, kháng khuẩn, kháng virus, chống viêm, tăng cường khả năng ghi nhớ, trấn tĩnh, giảm đau và ức chế các tế bào ung thư.

Bạch truật có vị đắng ngọt, tính ấm; công dụng kiện tỳ ích khí, táo thấp lợi thủy, chỉ hãn an thai. Kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy, vị thuốc này cũng có khả năng tăng cường miễn dịch, chống lão hóa, làm giảm mỡ máu, hạ đường huyết, kháng khuẩn, lợi niệu, chống ung thư, lợi mật và bảo vệ tế bào gan.

Phòng phong có vị cay ngọt, tính hơi ấm; công dụng trừ phong giải biểu, trừ thấp, trấn thống và giải kính. Theo dược lý học hiện đại, phòng phong có tác dụng giải nhiệt, kháng khuẩn, kháng virus, chống viêm, chống dị ứng, giảm đau, trấn tĩnh, chống co giật, kháng ung thư và nâng cao năng lực miễn dịch không đặc hiệu.

Theo lý luận y học cổ truyền, các bệnh như cúm, cảm mạo,…đều là do “tà khí” từ bên ngoài thâm nhập qua bì phu (da), tới tấu lý, vào đường lạc, vào tới kinh lạc rồi tới tạng phủ. Tà khí xâm nhập càng sâu, bệnh càng nặng. “Vệ khí” là khí bảo vệ cơ thể chống chịu với tác nhân gây hại từ bên ngoài, nếu khí này thịnh thì tà khí không thể xâm nhập, khí này suy yếu thì người dễ mắc bệnh. Người biểu hư chủ yếu do phong tà xâm nhập, vệ khí bất điều, tỳ khí yếu kém mà tấu lý sơ hở. 

Kết quả nghiên cứu dược lý và lâm sàng của các nhà khoa học cho thấy, với cấu trúc phối hợp 3 vị thuốc nói trên, Ngọc bình phong tán có tác dụng khá đặc biệt trên hệ thống miễn dịch của cơ thể, vừa nâng cao năng lực miễn dịch dịch thể vừa cải thiện tích cực miễn dịch tế bào, ức chế phản ứng quá mẫn, tăng cường sức chống đỡ của niêm mạc đường hô hấp, từ đó phòng chống hữu hiệu tình trạng viêm nhiễm do vi khuẩn và virus gây nên. Bởi vậy, đây là loại dược trà đặc biệt tốt cho những người hay bị cảm mạo và các bệnh lý đường hô hấp do nhiều tác nhân gây nên, trong đó có cả bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus Corona. Đây là một gợi ý rất hay cho các nghiên cứu tác dụng của bài thuốc trên thực nghiệm và lâm sàng đối với dịch bệnh nguy hiểm này. Trên thực tế, hiện nay người ta còn sử dụng Ngọc bình phong tán gia giảm để chữa khá nhiều chứng bệnh như tự hãn (vã mồ hôi nhiều khi thức), đạo hãn (hay đổ mồ hôi trộm), ho do nhiều nguyên nhân, viêm thận, liệt mặt, sốt khi hành kinh, khí hư, bí tiểu sau khi sinh con, chứng nhiều mồ hôi ở trẻ em, viêm mũi dị ứng, mày đay, hồng ban đa hình, hen phế quản, viêm nhiễm đường hô hấp trên... Trong tình hình dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona gây ra đã và đang diễn biến phức tạp, theo quan điểm của y học cổ truyền: “Nhân cường tật nhược”, có nghĩa là khi sức đề kháng, năng lực miễn dịch của cơ thể sung mãn thì tác nhân gây bệnh khó có thể xâm nhập và gây bệnh.

Trong kho tàng của y học cổ truyền, Ngọc bình phong tán là 1 trong những bài thuốc có công năng nâng cao sức đề kháng của cơ thể nhằm phòng ngừa, hỗ trợ điều trị và hạn chế sự lây nhiễm của bệnh.

Trong hoàn cảnh hiện nay, các bệnh lý trực tiếp hoặc có liên quan đến đường hô hấp đã và đang diễn biến rất phức tạp thì việc tìm kiếm, nghiên cứu đánh giá và sử dụng các vị thuốc và bài thuốc của y học cổ truyền có ý nghĩa không nhỏ. Thiết nghĩ, Ngọc bình phong có lẽ cũng là một trong những loại trà dược cần được lưu tâm nghiên cứu và khuyến khích sử dụng.

(theo Sức Khỏe và Đời Sống)

https://suckhoedoisong.vn/ngoc-binh-phong-chua-cam-mao-169171435.htm
https://suckhoedoisong.vn/ngoc-binh-phong-tan-ich-khi-khang-khuan-169179758.htm