Hạt Đười ươi
Hạt Đười ươi
Quy cách: 1kg hạt đười ươi tự nhiên
Đười ươi có tên khoa học là Sterclia lyhnophora. Theo lương y Huỳnh Văn Quang (Hội Đông y Q.5, TP.HCM): cây đười ươi có nhiều ở rừng núi Tây nguyên, dãy Trường Sơn và miền Đông Nam Bộ, sách Gia định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức gọi nó là trái Miên đào, người Hoa gọi là Ố - Nàm - Chẩy (An Nam Tử). Ở Trung Quốc, đười ươi có tên gọi là đại phát tử (vì hạt đười ươi nở thật to khi gặp nước). Dân gian hay dùng riêng trái đười ươi, hay kết hợp với hạt é ngâm nước có pha ít đường dùng để giải khát. Còn trong đông y (cả thuốc Nam và thuốc Bắc), đười ươi có tác dụng chính là thanh nhiệt (làm mát cơ thể), dùng điều trị đau và khô cổ họng, khàn tiếng, tắt tiếng, da khô do nóng nhiệt, điều trị ho (lưu ý, chỉ dùng trong trường hợp ho khan; còn ho có đàm thì không được dùng)...
Theo lương y Phạm Như Tá (thuộc Tiểu ban thuốc cổ truyền phía Nam) thì cây đười ươi còn có tên là cây lười ươi, cây thạch, cây ươi. Theo y học cổ truyền, đười ươi có vị ngọt, tính mát, thông độc, đi vào kinh phế, tác dụng làm trong tiếng. Trái đười ươi dùng chủ trị trong các trường hợp bị đau họng, ho khan, chảy máu cam, khàn tiếng, mất tiếng, họng sưng đỏ và đau. Cách dùng thường là ngâm trái vào nước chín cho nở ra rồi dùng; bài thuốc kinh nghiệm được dùng điều trị ho, khan tiếng là ngâm trái đười ươi vào nước sôi, uống thay trà trong ngày. Trong dùng điều trị bệnh, các nhà chuyên môn cho rằng, cây đười ươi trồng ở VN là có công dụng tốt nhất. Và cần lưu ý, không ăn trái đười ươi khô chưa ngâm nước, vì ăn xong, uống nước, nó nở ra sẽ làm cứng bụng, khó thở.
Tác dụng của hạt đười ươi
Hạt đười ươi vị ngọt lờ lợ, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, lợi cổ họng, giải độc, thông tiện, thường dùng điều trị ho khan, cổ họng sưng đau, nôn ra máu, đi cầu ra máu, chảy máu cam, viêm đường tiết niệu, nhức răng, đau mắt đỏ, mụn nhọt. Dân gian hay dùng để làm mát và nhuận cơ thể, mỗi lần ngâm chừng 4-5 hạt trong 1 lít nước là đủ. Có thể uống nhiều lần trong ngày, dùng thường xuyên không độc, làm thức uống giải khát để trừ các bệnh về nhiệt trong mùa hè. Để tăng tác dụng nhuận trường, chúng ta có thể dùng chung với hạt é.
Điều trị nóng nhiệt có thể gây chảy máu cam ở trẻ nhỏ: Lấy hạt đười ươi sao vàng, nấu lấy nước cho trẻ uống thay nước trong ngày.
Trị mụn nhọt do nóng: Lấy hạt đười ươi ngâm nước, lấy chút nước này trộn với cơm cùng vài hạt muối đắp lên mụn nhọt, ngày 1 lần.
Trị táo bón do nhiệt: Lấy 10 hạt đười ươi, uống vào sáng sớm lúc đói.
Điều trị bệnh gai cột sống: Chọn những hạt đười ươi còn mẩy và màu hơi vàng, không dùng hạt đã xỉn màu. Sau đó, đun nước sôi để nguội dần đến khi còn nóng âm ấm thì bỏ 20 hạt này vào ngâm trong khoảng 2 tiếng đồng hồ.
Khi hạt đã mềm lấy ra bóc bỏ, bỏ hạt, bỏ những gân sơ, chỉ lấy phần cơm đười ươi giống như cùi trái nhãn. Bỏ phần cơm đười ươi vào ly, pha chút đường tùy ý, uống làm 3 lần trong một ngày, vừa uống nước vừa ăn hết cái.
Hướng dẫn sử dụng hạt đười ươi
Ngâm khoảng 3 hạt ươi cho một ly nước. Chờ khoảng 2-3 tiếng đồng hồ, chú ý nên ngâm với nước ấm thì ươi sẽ nở nhanh hơn. Khi hạt ươi nở, quan sát sẽ thấy vỏ tróc ra và có một lớp như lưới màu nâu bao quanh hạt. Nhặt hạt và vỏ bỏ ra ngoài ta sẽ có phần còn lại của quả ươi. Lấy đó pha với đường theo sở thích, thêm ít nước uống vào sẽ rất mát, có thể mua ít hạt é (hạt của rau húng quế hay ăn với phở) về ngâm và cho vào dùng chung với hạt đười ươi thì không có gì thú vị hơn.
xem thêm>>