Trà Matcha: lịch sử và nghệ thuật thưởng trà

Trà Matcha: lịch sử và nghệ thuật thưởng trà

Lịch sử trà Matcha

Matcha đã được sử dụng bởi các nhà sư Phật giáo từ thời cổ đại, các nhà sư sử dụng để sản xuất bằng các biện pháp tự nhiên từ thực vật khác nhau và trà được biết đến như thuốc tại thời điểm phát hiện ra nó. Các nhà sư Phật giáo tạo ra bột từ các loại cây khác dựa theo y học cổ truyền Trung Quốc và Matcha được sinh ra.

Năm 1191 Thiền Sư Eisei (1141-1215) mang ý tưởng mới và cách mạng của việc uống trà từ Trung Hoa sang Nhật Bản, thiền sư Eisai đã đi khắp nước Nhật và trồng trà. Trong cuốn sách "Kissa yojoki" Eisei viết "Trà là biện pháp khắc phục tinh thần và phòng chống các bệnh về y tế, và có khả năng làm cho cuộc sống của mỗi người có sức khỏe. Trà có một sức mạnh phi thường để kéo dài tuổi thọ của bất kỳ ai. Ở khắp mọi nơi mà mọi người sẽ trồng chè, cuộc sống lâu dài sẽ gắn liền với chè ". Chính thời gian này, trà Matcha đã trở thành một loại "thuốc bí mật" của tu sĩ Phật giáo và triều đình.

Trong thế kỷ 16, Zen-master là hình ảnh của trà ở Nhật Bản: Sen-no-Rikyu phát minh trà. Nghệ thuật uống trà rất tinh tế đã có ảnh hưởng lớn đến hình ảnh của trà đạo Nhật Bản ở phía tây. Trà được sử dụng trong trà đạo nổi tiếng là trà Matcha. Với sự tăng trưởng của trà Matcha đã trở nên phổ biến trong tầng lớp Samurai các đấu sĩ mạnh mẽ ở Nhật Bản.

Trong gần 750 năm Matcha vẫn gần như là một bí mật trà, là tinh hoa của Nhật Bản. Bây giờ, Matcha đã được tái khám phá và mang đến cho bạn một loại thức uống có chất lượng cao 

Thành phần và các chất dinh dưỡng có trong trà Matcha

Matcha chứa nhiều chất dinh dưỡng mà có thể mang tới lợi ích cao cho người uống:

Chất chống oxy hóa: Nhiều catechines, và đặc biệt là EGCG (Epigallocatechingallat) có rất nhiều tác động tích cực. Và ở Matcha có 70 mg trên mỗi gram, cao hơn rất nhiều so với dữ liệu lượng tương đương của trà xanh phổ biến thường khác. 
Axit amin: L-Theanine là một acid amin chủ yếu được tìm thấy trong trà xanh. L-Theanine giúp thư giãn làm dịu và làm chậm tác dụng của caffeine(được biết đến với tác dụng kích thích của nó). 

EGCG cũng là một catechine và có thể gọi nó là flavonoid là một tiểu thể loại của polyphenol.

Theo thống kê có 30% trọng lượng khô của trà xanh là những catechines EGCG. Bạn có thể tìm thấy trong một số thực phẩm có nhiều catechines như táo, mơ, nho, sô cô la và rượu vang đỏ...

Nếu bạn uống trà Matcha bạn tiêu thụ toàn bộ lá trà (hòa tan vào nước). Đây là sự khác biệt chính giữa trà Matcha và tất cả các loại trà khác. Các loại trà bình thường có màu đen hoặc màu xanh lá cây. Lá trà được truyền với nước nóng. Những loại nước giải khát mà bạn đang uống, theo nghĩa đen là trích lá trà và sẽ được xử lý, chỉ là một phần nhỏ của các chất dinh dưỡng của trà hòa tan trong nước. Tùy thuộc vào giống chè chỉ có 10% -20% của các thành phần có sẵn trong Matcha

Uống matcha bạn nhận được toàn bộ lợi ích từ lá trà và được hưởng nồng độ cao của chất chống oxy hóa trong trà xanh, vitamin và khoáng chất.

Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng của trà Matcha

Tất cả các giống chè trên thế giới tồn tại những chất lượng khác nhau, tất nhiên điều này cũng đúng với trà Matcha.

Chất lượng của trà Matcha phụ thuộc gần như hoàn toàn vào chất lượng của trà ban đầu của Tencha.Các khu vực, điều kiện địa lý của nơi trồng chè (vùng thấp, vùng cao, vùng sườn đồi), hay các kỹ năng đặc biệt của nông dân trồng chè, sự đa dạng của các bụi cây chè. Một trong những yếu tố trên mà Matcha được hình thành từ những phẩm chất độc đáo của trà Tencha trước đó. 

Matcha được tạo nên từ các lá trà mọc trong bóng râm, vốn thường được dùng để chế biến gyokuro. Việc chế biến mạt trà bắt đầu vài tuần trước khi thu hái, lúc này các khóm trà được che chắn để tránh ánh nắng Mặt trời trực tiếp. Điều này làm chậm lại quá trình chín của lá trà, khiến cho lá trà có màu xanh thẫm hơn và tạo nên aminô axít đem lại nhiều vị ngọt cho trà. Chỉ có những búp trà tốt nhất mới được hái bằng tay. Sau khi thu hái, nếu để lá trà đi qua các công đoạn sấy khô thông thường, chúng ta sẽ có gyokuro- trà Ngọc Sương. Tuy nhiên, nếu như rải lá trà thành lớp mỏng khi phơi, chúng sẽ bị vụn ra theo cách nào đó và trở thành "niễn trà" (tencha). Tencha có thể được rút sợi, cắt cuống và rải đá nghiền để tạo ra một thứ bột mịn, màu xanh lá tươi, đây chính là bột mạt trà

Phẩm chất khác nhau của Matcha là kết quả của quá trình từ từ và cẩn thận từ mặt đất rồi tới các nhà máy say rồi thành bột siêu mịn. Có ba yếu tố phân biệt Matcha từ trà xanh ở dạng bột: Hương vị, màu sắc và thành phần dinh dưỡng.

Hương thơm: Matcha rất ngọt ngào và đậm đà với một chút chát. Vị ngọt xuất phát từ tự nhiên các axit amin L-Theanine và sợi thực vật. Mặt khác, Bột trà xanh có xu hướng thiếu axit amin hoạt động vì thế cho ra kết quả là một hương vị bị mài mòn.

Màu sắc: Matcha có màu xanh ngọc lục bảo đầy sức sống trong khi bột trà xanh thường có màu vàng hoặc có màu nâu.Điều này là do chất lượng Matcha được nghiền bột mịn từ các cối xay đá granite. Ma sát được giảm thiểu và lá trà không "đốt cháy" trong quá trình này, đảm bảo rằng lá giữ lại chất diệp lục. Ngược lại, bột trà xanh loại thường được nghiền thành bột sử dụng áp suất không khí. Ma sát gây ra bởi quá trình này "đốt cháy" lá, làm cho chúng màu vàng-nâu.

Thành phần dinh dưỡng: Trà matcha có chứa các axit amin, và một trong số họ là L-Theanine, được phát triển trong cây chè do thời gian phủ bóng dài. L-Theanine đã làm dịu tác động và tự kích thích caffeine của trà.Tuy nhiên, Nếu chỉ đơn giản là bản sao bột trà xanh không có các cách nhận biết đúng đắn, thì chắc chắn sẽ không có các chất dinh dưỡng mà Matcha có.

Cách chuẩn bị trà Matcha

Để chuẩn bị một tách trà Matcha hoàn hảo chỉ cần 3 bước đơn giản trong khoảng 1 phút:

Bước đầu tiên: Đun sôi nước, rồi cho nước nguội đến 80 ° C (vd: mở nắp ấm và chờ đợi trong 10 phút).

Bước tiếp theo: Đặt 1g Matcha (2 muỗng tre hoặc ½ muỗng trà) vào một bát trà Matcha thêm 80ml nóng (80 ° C)

Bước cuối cùng: Đánh đều với cây đánh trà Matcha cho đến khi bọt xuất hiện đều trên ly.

Uống trà Matcha

Matcha có rất nhiều tác dụng tích cực, Matcha có thể kích thích bạn và tiếp thêm sinh lực cho bạn, nhưng đồng thời trà cũng làm bạn trở nên dịu lắng xuống. Hương vị của Matcha dễ chịu, nhẹ, đồng thời rất tinh tế và rất thơm.

Nên hiểu rằng Matcha là một loại trà bao gồm tất cả các loại trà bình thường khác. “trà Matcha sẽ chẳng bao giờ hoàn toàn ngon với nước nhưng chỉ ngon khi 2 ngón tay của bạn xoa nhẹ dưới đôi môi”. Bất cứ ai để bọt Matcha dính trên môi của người đó sẽ ngay lập tức cảm thấy niềm đam mê của trà đạo Nhật Bản. Bạn hãy tưởng tượng những âm thanh dễ chịu của cây đánh trà (whisks) và hương thơm từ từ tăng lên và đánh thức giác quan của bạn.

Matcha mang lại sự tươi mát, tinh khiết và rõ ràng. Để nhận thức đầy đủ và đúng nhất, đồng nghĩa là bước vào một cấp độ kinh nghiệm về hương vị. Người ta nói rằng nếu bạn muốn hiểu được hương vị của Matcha bạn cần phải uống ba ly:

+ Cốc đầu tiên mở ra thế giới về nguồn gốc của trà

+ Chén thứ hai cám dỗ bạn phải suy nghĩ, phải ước mơ và phải triết lý. 

+ Chỉ với chén thứ ba nếu bạn là người sành sỏi chắc chắn bạn sẽ nhận thấy sự tinh tế từ đây.

Matcha luôn luôn là màu xanh đậm và ngon ngọt, nó có vị ngọt và có một dư vị dễ chịu. 

Nghệ thuật thưởng trà Matcha

Matcha là trà được sử dụng trong trà đạo Nhật Bản nổi tiếng được thành lập bởi Zen-master Sen-no-Rikyu khoảng từ năm 1570. Thưởng trà với bốn nguyên tắc căn bản: Hòa - Kính - Thanh - Tịch

- Hòa: Hài hòa (wa)

- Kính: Tôn trọng (kei)

- Thanh: Thuần khiết (sei)

- Tịch: Sự im lặng (jaku)

Mỗi bước đi, mỗi cử động, từng giây phút trong trà đạo truyền thống Nhật Bản được xác định rõ ràng. Buổi lễ diễn ra trong một căn phòng được thiết kế đặc biệt và chỉ được sử dụng cho buổi lễ  trà đạo, là một căn phòng có kích thước nhỏ nhất khoảng 3x3m. Trong phòng có trải những tấm tatami hay chiếu tre được sắp xếp thành hình vuông bởi 8 mảnh 0.75x1.5m, trông rất đẹp và trang nhã. Phòng trà riêng (trà thất) rất đơn giản và cho phép khách tập trung vào chỉ có một yếu tố thiết yếu: trà.

Một bếp nhỏ được đặt ở giữa phòng và một ấm đun nước nhỏ được neo lên trần nhà. Các khách thưởng trà được bao quanh bởi bát trà, hộp trà (Natsume), một cái đánh trứng Matcha, và một muỗng tre nhỏ. Sự sắp xếp các dụng cụ thể trên phụ thuộc vào mùa. Ngay cả những than củi cũng có ý nghĩa như là độ tuổi của gỗ nó được đọc bởi các vòng tăng trưởng thể hiện ra. Thực sự mỗi phụ kiện trên đều là một biểu tượng.

Nguyên tắc lễ chính được quy định nghiêm ngặt. Những vị khách bước vào phòng sẽ được người phục vụ chuẩn bị Matcha và di chuyển chậm nhưng rất an toàn.

Các khía cạnh hấp dẫn nhất của trà đạo Nhật Bản là triết lý đằng sau nó. Ở Nhật Bản trà được gọi là "Chado" hoặc "Sado". Nếu bạn dịch lại nó, điều này có nghĩa là: cách thức uống trà - “The way of Tea”. Hiển nhiên, ở đây trà đạo không đơn thuần là con đường, là phép tắc uống trà mà trên hết là một phương tiện hữu hiệu nhằm làm trong sạch tâm hồn bằng cách: trước tiên, hòa mình với thiên nhiên, để từ đây tu sửa tâm, nuôi dưỡng tính và đạt tới giác ngộ. Ngay cả những bậc thầy về trà trang nghiêm mang bên mình sáu mươi năm kinh nghiệm trong trà đạo không có nghĩa là đã học được tất cả mọi thứ. Đó chỉ thêm một bước nữa về phía trước trên con đường hoà hợp con người với thiên nhiên qua thao tác pha và uống trà.